Maatschap/VOF/CV

Veel ondernemingen worden gerund door meerdere personen, die hun krachten bundelen. Soms zelfs letterlijk, als bijvoorbeeld bij agrarische ondernemingen. Dan is niet de vraag of het ook op papier geregeld moet worden, dat spreekt voor zich. U wilt geen risico lopen met de onderneming als er in de persoonlijke sfeer iets niet goed loopt, of als uw zakelijke inzichten uiteen lopen. Lastiger is welke rechtsvorm u zou moeten kiezen.

Wat is een maatschap?
Een maatschap is een samenwerkingsverband, meestal tussen 2 of meer personen.
In dit samenwerkingsverband worden arbeid, geld of goederen ingebracht met de bedoeling winst te maken en dit te delen. Het is een onderneming zonder rechtspersoonlijkheid.
In een maatschap is elke maat voor een gelijk gedeelte aansprakelijk voor de schulden. Dit is anders bij de VOF, waar iedere vennoot voor het geheel aansprakelijk is.
Veel maatschappen worden opgericht door mensen met een vrij beroep. Bijvoorbeeld artsen, notarissen, accountants en fysiotherapeuten. Ook boerenbedrijven kunnen als maatschap worden uitgeoefend. De onderlinge afspraken worden vastgelegd in een maatschapscontract. Ook wat er moet gebeuren als de maatschap eindigt.
Er zijn in Nederland stille en openbare vennootschappen. Bij stille vennootschappen werken de maten ieder in hun eigen praktijk en onder hun eigen naam. Als de maten naar buiten toe optreden onder een gemeenschappelijke naam is sprake van een openbare maatschap. Hiermee lijkt deze maatschap al snel op een VOF.
Sinds 1 januari 2012 moet elke maatschap worden ingeschreven bij de Kamer van Koophandel.

Wat is een vof (vennootschap onder firma)?
Een vof kan worden opgericht door natuurlijke personen of rechtspersonen. Het enige wat nodig is voor de oprichting is een inschrijving in het handelsregister bij de Kamer van Koophandel. Het is echter van groot belang dat de afspraken tussen de vennoten onderling worden vastgelegd in een firmacontract, met daarin onder meer afspraken over de inbreng van geld en goederen, de werkverdeling en de winstverdeling. Tevens zal in de overeenkomst geregeld moeten worden wat er moet gebeuren als de vof eindigt, bijvoorbeeld door overlijden van een vennoot. Er zijn dan niet alleen vennoten, maar ook erfgenamen die een rol spelen. Het is daarom goed om de notaris in te schakelen bij het opstellen van het firmacontract. Hij kan dan meteen uw testamenten erbij betrekken en alles op elkaar afstemmen.
Een eigenschap van een vof is dat de vennoten hoofdelijk aansprakelijk zijn voor de schulden. Dit vloeit voort uit het feit dat de vof geen zogenaamde rechtspersoon is. De vof is een overeenkomst tussen de vennoten. Dit in tegenstelling tot een besloten vennootschap, dat een rechtspersoon is. Hier is de rechtspersoon aansprakelijk, terwijl de bestuurders alleen in bijzondere omstandigheden (bijvoorbeeld bij wanbeheer) hoofdelijk aansprakelijk zijn.

Wat is een cv (commanditaire vennootschap)
Een speciale vorm van de vof is de commanditaire vennootschap. Bij een cv wordt er onderscheid gemaakt tussen beherende vennoten die bevoegd zijn te handelen namens de vennootschap, en vennoten die slechts een financiële inbreng hebben. Deze laatste vennoten worden stille vennoten of commanditairen genoemd. Deze stille vennoten moeten zich “stil houden” en mogen geen beheerhandelingen verrichten namens de commanditaire vennootschap, zoals het aangaan van verplichtingen of het afbetalen van een schuld. Doen zij dit wel dan zijn zij hoofdelijk aansprakelijk voor alle schulden van de commanditaire vennootschap. Wanneer dat gebeurt verschilt hun positie eigenlijk niet meer met die van de beherende vennoten.

Fiscale aspecten
De maatschap en de vof zelf zijn niet belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting of de inkomstenbelasting. De winst van de maatschap ende vof wordt namelijk toegerekend aan de vennoten. Voor deze belasting is iedere vennoot voor zijn eigen winstaandeel zelf belastingplichtig. Dit wordt ook wel fiscaal transparant genoemd. Een uitzondering op de fiscale transparantie geldt onder omstandigheden voor commanditaire vennootschappen.
Wanneer tussen de vennoten geen nadere afspraken zijn gemaakt, geldt dat iedere vennoot een gelijk deel van de winst moet aangeven bij de belastingdienst.
De maatschap en vof kunnen echter wel zelfstandig belastingplichtig zijn voor andere belastingen, zoals de omzetbelasting.